Desposesión de vivienda por turistización? Revalorización y desplazamientos en el Centro Histórico de Palma (Mallorca)

Autores/as

  • Sònia Vives-Miró Universidad de Santiago de Compostela (España).
  • Onofre Rullan Universidad de las Islas Baleares (España)

DOI:

https://doi.org/10.4067/S0718-34022017000200004

Palabras clave:

Desposesión de vivienda, desahucios, renta urbana, turistización, Palma

Resumen

A raíz de la actual crisis urbana desatada tras el estallido de la burbuja inmobiliaria, la población española está sufriendo un acelerado proceso de desposesión de vivienda. Los desahucios de inquilinos y las ejecuciones hipotecarias dibujan un escenario conflictivo, que al mismo tiempo activa nuevas oportunidades de acumulación en el entorno construido. Este artículo plantea una discusión sobre el papel que está jugando la desposesión de vivienda a través de los desahucios en el proceso de revalorización y turistización urbana, partiendo de la hipótesis que su correlación deviene necesaria en el proceso de acumulación por desposesión de vivienda. El trabajo se aterriza en el Centro Histórico de Palma, analizando su proceso de turistización y su geografía de los desahucios y revalorización desde los años de auge inmobiliario hasta la actualidad. Se concluye planteando que la turistización como elemento de creación de expectativas de renta, por tanto, potenciadora de la rent gap y en consecuencia de la revalorización inmobiliaria, representa un factor fundamental en la generación de desplazamientos directos.

 

Biografía del autor/a

Sònia Vives-Miró, Universidad de Santiago de Compostela (España).

Universidad de Santiago de Compostela (España).

Onofre Rullan, Universidad de las Islas Baleares (España)

Universidad de las Islas Baleares (España). 

Citas

ALOMAR, G. La reforma de Palma. Hacia la renovación de una ciudad a través de un proceso de evolución creativa. Palma: Banca March/COAB/Govern de les IllesBalears, 2000.

AGARWAL, S.; BALL, R.; SHAW, G. & WILLIAMS, A. M. Thegeography of tourismproduction: unevendisciplinarydevelopment. TourismGeographies, 2000, Vol. 2, N° 3, p. 241-263.

ATKINSON, R. Measuring gentrification and displacement in Greater London. Urban Studies, 2000, Vol. 37, N° 1, p. 149–65.

CLARK, E. The Rent Gap Re-examined. Urban Studies, 1995, Vol. 32, N° 9, p. 1489-1503.

CLARK, E. & HANSEN, A. Financialization, rescaling rent gaps and land grabbing. 2012. Disponible en Internet: http://backdoorbroadcasting.net/2012/05/eric-clarke-and-anders-lund-hansen-financialization-rescaling-rent-gaps-and-land-grabbing/

COLAU, A. y ALEMANY, A. Vidas hipotecadas. De la burbuja inmobiliaria al derecho a la vivienda. Barcelona: Cuadrilátero de libros.2012.

ESCARTÍN, J.M. La ciutatamuntegada. Indústria del calçat, desenvolupamenturbà i condicions de vida de la Palma contemporània (1840-1940). Palma: Documenta Balear, 2001.

FORTUNY, T. La rehabilitación del Centro Histórico de la ciudad de Palma de Mallorca. En:Jornadas de Rehabilitación. Intervención en el Centro Histórico. Palma: Col·legi Oficial d’Arquitectes de les Balears, 1992, p. 101-110.

FRANQUESA, J. Sa Calatrava mon amour. Etnografia d’un barri atrapat en la geografia del capital. Palma: Edicions Documenta Balear, 2010.

HARVEY, D. Limits to Capital. London: Verso, 1982.

HARVEY, D. The New Imperialism. Oxford: Oxford University Press, 2003.

IOANNIDES, D. Strengtheningthe ties betweentourismandeconomicgeography: a theoretical agenda. The professional geographer, 1995, Vol. 47, N° 1, p. 49-60.

KRIPPNER, G. The Financialization of the American Economy. Socio-Economic Review, 2005, N° 3, p. 173-208.

MARCUSE, P. Gentrification, abandonment and displacement: connections, causes and policy responses in New York City. Journal of Urban and Contemporary Law, 1985, N° 28, p. 195- 240.

MARCUSE, P. On gentrification. A note from Peter Marcuse. City. Analysis of urban trends, culture, theory, policy, action, 2010, Vol. 14, N° 1, p. 187-188.

MARX, K. La llamada acumulación originaria. En: El capital, Vol . 1, 1990 [1864].

MÉNDEZ, R.; ABAD, L. y PLAZA, J. Geografía de las ejecuciones hipotecarias en España. Estudios de la Fundación 1º de Mayo, 2014, Nº 84, p. 1-41.

MIDNIGHT NOTES COLLECTIVE. Introduction to the new enclosures. The Commoner, 1990. Disponible en Internet: http://www.commoner.org.uk/02midnight.pdf

NEWMAN, K. & E. WYLY. The right to stay put, revisited: gentrification and resistance to displacement in New York City. Urban Studies, 2006, Vol. 43, N° 1, p. 23-57.

OBESO, Í. Análisis geográfico de los desahucios en España. Ería, 2014, N° 95, p. 327-342.

SLATER, T. La expulsión de las perspectivas críticas en la investigación sobre gentrificación. En: El mercado contra la ciudad. Sobre globalización, gentrificación y políticas urbanas. Madrid: Traficantes de Sueños, 2015, p. 107-144.

SMITH, N. Toward a Theory of Gentrification a Back to the City Movement by Capital, not People. Journal of the American Planning Association, 1979, Vol. 45, N° 4, p. 538-548.

SMITH, N. The New Urban Frontier: Gentrification and the Revanchist City. London: Routledge, 1996.

DESPOSESIÓN DE VIVIENDA POR TURISTIZACIÓN? REVALORIZACIÓN Y DESPLAZAMIENTOS EN EL CENTRO HISTÓRICO DE PALMA (MALLORCA)

SMITH, N. La nueva frontera urbana. Ciudad revanchista y gentrificación. Madrid: Traficantes de Sueños, 2012.

TREMBLAY, P. The economic organization of tourism. Annals of Tourism Research, 1998, Vol. 25, N° 4 p. 837-859.

VIVES, S. L’ espai urbà del capitalisme. La construcció del projecte neoliberal de Palma. Palma: Tesis doctoral de la Universitat de les Illes Balears, 2012.

VIVES-MIRÓ, S.; GONZÁLEZ-PÉREZ, J. M. & RULLAN, O. Home dispossession: the uneven geography of evictions in Palma (Majorca). Die Erde, 2015, Vol. 146, N° 2-3, p. 113-126.

VIVES-MIRÓ, S. y RULLAN, O. La vivienda en el tránsito de la reproducción ampliada del capital a la acumulación por desposesión en España. En: XII Coloquio y Trabajos de Campo del Grupo de Geografía Urbana (AGE), Territorios inconclusos y Sociedades Rotas. Madrid: Asociación de Geógrafos Españoles, 2014, p. 1-16

Descargas

Publicado

2020-05-28

Cómo citar

Vives-Miró, S., & Rullan, O. (2020). Desposesión de vivienda por turistización? Revalorización y desplazamientos en el Centro Histórico de Palma (Mallorca). Revista De Geografía Norte Grande, (67), 53–71. https://doi.org/10.4067/S0718-34022017000200004

Número

Sección

Artículos